Armoracia rusticana
Armoracia rusticana | |
Naam | Armoracia rusticana |
Nederlandse naam | Mierikswortel, mierik, peperwortel of boerenradijs. |
Familie | Brassicaceae, kruisbloemigen. |
Herkomst | Westelijk Azië en Zuidoost-Europa. De oorspronkelijke groeiplaats is niet exact bekend. Nu als verwilderde plant in heel Europa. |
Zaaien/planten | Vermeerderen uit wortelstek van het voorjaar tot de late herfst. |
Hoogte | 90-120 cm |
Bloeitijd | april-mei Pluim van kleine witte bloemen met 4 bloemblaadjes. |
Algemene kenmerken | Mierikswortel is de Europese bijdrage aan de 'hete' keuken zoals de pepers uit de warme landen. Het is een winterharde, bladverliezende vaste plant met lange, vlezige, witte (binnenin) penwortels en grote lange, donkergroene, ovale, getande wortelbladeren. De wortels doen aan winterwortel of pastinaak denken. Vroeger was het in de eerste plaats een medicinale plant die pas laat in de 16de eeuw ook in de keuken werd geïntroduceerd. In de middeleeuwen gebruikte men zowel bladeren als wortel om de spijsvertering te bevorderen. Het werd ook als alternatief voor mosterd gebruikt. In de oude volksgeneeskunde werd het echter ook als een heidens kruid beschouwd. De verse wortel is zeer rijk aan vitamine C. De wortel en het blad bevatten mosterdolieglycosiden die een desinfecterende werking hebben en bij diverse ontstekingen worden aangewend. Onderzoek heeft aangetoond dat de wortel anti- biotische eigenschappen bezit die kunnen gebruikt worden bij blaasontsteking, ademhalingsproblemen, wondbehandeling en spierpijnen. Helpt ook bij verkoudheid, hooikoorts, sinusitis en bevordert de spijsvertering. De plant kan makkelijk vermeerderd worden door het nemen van wortelstekken in de herfst of het voorjaar. Hiervoor snij je een dik stuk wortel van 5-7.5cm en stopt dit verticaal in potgrond vermengd met zand. OPGELET: mierikswortel slechts met mate gebruiken. Overdreven gebruik kan aanleiding geven tot irritatie van het maagdarmkanaal, nieren, lever en huid. Kan de slijmvliezen prikkelen. Zwangere vrouwen en kinderen gebruiken best geen mierikswortel. Ook mensen met een té trage schildklierwerking springen best zéér spaarzaam om met dit kruid. De mosterglycosiden die er in zitten werken immers vertragend op dat orgaan. |
Standplaats/ habitat | Groeit op elke tuingrond. Best wel niet te droge grond. Volle zon of halfschaduw. In het wild treft men de plant aan langs wegbermen en in vochtige grond langs oevers. Hou er rekening mee dat de plant kan woekeren. GOED OM WETEN. *Mierikswortel bevat tweemaal zoveel Vitamine C als citroenen en is daarnaast ook nog rijk aan vitamine B1, B2 en B6 *Je kan de planten in de moestuin bij de aardappelen planten. Mierikswortel zou namelijk bescherming bieden tegen de coloradokever en bodemziekten. *Het beschermt ook fruitbomen tegen schimmels, verrotting en zwammen. Maak hiervoor een aftreksel van de bladeren en bespuit de bomen ermee. *Gedroogde bladeren geven een gele verfstof. *Het smaakgevende element is vooral sinigrine, een glycoside. |
Keuken | Zowel verse als gedroogde wortels worden gebruikt. Ook de jonge verse bladeren gebruikt men in salades. Enkel geraspt heeft de wortel een scherpe smaak omdat bij het raspen de celwanden beschadigd worden. Let bij het raspen echter op want het veroorzaakt een sterker effect op de traankanalen dan uien. Raspen doe je best in een goed geventileerde ruimte met handschoenen aan en een doekje voor de mond, draag eventueel zelfs een bril. Gekookte wortels verliezen hun smaak. De gedroogde wortel wordt fijn gemalen voor gebruik in saus. Bij vleesgerechten bereikt men met de vers- geraspte wortel een bijzonder effect omwille van de ietwat bittere mosterdachtige olie die hij bevat. Mierikswortel is lekker bij rauwe oesters, gerookte zalm ham, gerookte tong, rookvlees en in azijn, mosterd, vinaigrette, mayonaise en roomsaus. Men eet ook mierikswortel vermengd met ketchup en appeltjes bij koud vlees en fondue. Een goede combinatie is mierikswortel met citroensap. BEWAREN: Men kan de wortel een hele winter bewaren in een bak teelaarde, door hem in te vriezen (de stukjes goed verpakken) of in het donker drogen. Een volledige wortel invriezen maakt hem taai en moeilijk te raspen, je kan dus beter het geraspte deel invriezen. Azijn maakt de smaak van mierik minder sterk. |
Er zijn nog geen reacties.
Log in om een reactie te plaatsen