Deze week in de tuin: de vierde week van januari

Tuintips voor de vierde week van januari.

Kan uw tuin tegen een stootje? Zit alles nog op zijn plaats? We kregen de laatste dagen een ferme cocktail van herfstbuien en –storm. Na regen…komen winterse buien. In elke cocktail horen namelijk ook ijsblokjes. Komt de winter dan toch nog langs een achterpoortje binnen?

• Afgestorven plantendelen van vaste planten hebben nu hun beste tijd gehad maar omdat er toch nog sneeuw en winterse buiten wordt voorspeld kan je ze best toch nog niet wegknippen. Het levert altijd feeërieke en fotogenieke beelden.
• Onkruid blijft groeien. Om het onder controle te houden moet je het steeds tijdig verwijderen. Als je aan het schoffelen gaat moet je opletten voor de jonge 'neuzen' van planten en vooral bloembollen. Om preventief mos te bestrijden in het gazon kan je nu kalk strooien.
• Als het niet vriest kunnen de bessenstruiken gesnoeid worden. Verjongingssnoei bij bladverliezende heesters door één of meerdere oudere takken tot bij de basis weg te snoeien. Lei- en dakvormen bij bomen bijsnoeien door storende zijscheuten weg te  snoeien of in te korten. Wat ook vaak vergeten wordt is dat je bij bontbladige struiken de takken met groene bladeren moet weghalen. Doe je dit niet dan muteert de plant opnieuw naar zijn oorspronkelijke groene bladvorm.
• Nog niet aan de schoonmaakbeurt van de serre gekomen? Doe dit dan nu. Reinig het glas zowel van binnen als van buiten om zoveel mogelijk licht door te laten. Zaaikistjes en bakjes controleren. Als je zaad van vorig jaar hebt overgehouden en je twijfelt of het nog bruikbaar is, kan een kiemproef uitsluitsel geven. Leg een aantal zaadjes op een schoteltje met vochtig papier (keukenrol) en bedek ze daar ook mee. Houd het papier vochtig bij een zoveel mogelijk constante temperatuur rond 20°C. Als na een tijd zowat 75% ontkiemd is de kiemkracht nog optimaal. Ontkiemen er minder zaden dan kan je het zaad nog wel gebruiken maar zal je beter dichter zaaien.
• Verrijk de bodem in de serre met de nodige meststoffen. Heel binnenkort kan de eerste spinazie, radijsjes gezaaid worden. Ook in de serre moet de grond voorbereid worden.
• Op zware grond (klei) kan de moestuin nu best in winterbedden worden gelegd. Spit de grond om en werk goed verteerde compostgrond onder of ander organisch materiaal. Tijdens vorstperiodes zullen de grove kluiten gebroken worden. over dat spitten bestaan grote meningsverschillen. Voor de ene groep is het volledig taboe terwijl anderen het elk jaar (met succes) opnieuw toepassen. Spitten kan vooral nuttig zijn om bodemverbeterende middelen (stalmest, compost) onder te werken of om een harde laag in de bodem te breken. Organisch bodemverbeterende middelen in korrelvorm (gedroogde koemestkorrels) kunnen ook met een schoffel of cultivator ingewerkt worden.
• Planten en verplanten kan nog steeds als het niet vriest. Bomen en bladverliezende heesters (hagen) bijvoorbeeld. Planten die niet op hun plaats staan kunnen nog worden verplaatst. Zorg voor een flinke wortelkluit bij het uitgraven en geef de planten een beschermende mulchlaag rond de basis. Heb je nog geen definitieve plaats, plant ze dan voorlopig in potten.
• Paden en terrassen controleren. Beschadigde verhardingen werken onkruidgroei in de hand. Eventueel mos en groenaanslag verwijderen.
• Verlucht de winterberging regelmatig en controleer de planten op schimmel- of insectenaantasting. Kijk of er planten zijn die moeten verpot worden.
• Winterstek kan nog genomen worden van bladverliezende heesters zoals Cornus, Ribes, Deutzia, Hydrangea, Forsythia, Philadelphus, Buddleja. Neem stekken van uitgerijpte, verhoute twijgen. Snij jonge, verhoute twijgen van de moederplant en verdeel die in takjes van ongeveer 30cm. Draag er wel zorg voor dat elk takje boven- en onderaan voorzien is van een oog (dit is de plek waar een blad gestaan heeft). Bewaar de stekken in volle grond in de schaduw, om ze in maart uit te zetten.
• Binnenkort staat de Helleborus weer volop in de belangstelling. Wist je dat je bij Helleborus gerust de bladeren kan wegknippen om meer te genieten van de bloemen?