MijnTuin.org
Wil je gepersonaliseerde informatie ontvangen over jouw tuin?
Heb je reeds een MijnTuin.org account? Aanmelden
Registreer je nu gratis!

Hitte en droogte teisteren inheemse flora en fauna

919 x gelezen
Eddy G. door Eddy Geers Volg Eddy G.

Veel planten- en diersoorten in Nederland hebben ernstig te lijden van de aanhoudend hoge temperaturen en de droogte. Plantensoorten kwijnen weg door verdroging van de bodem en het dalende waterpeil in beken, sloten en vennen. Dit treft ook veel soorten vogels, zoogdieren, vissen en insecten. Hoewel sommige soorten van de warmte profiteren betekent de huidige hitte en droogte een aanslag op een aantal Nederlandse landschappen, zoals duinvalleien, natte heiden en beekdalen. Tot die slotsom komen onderzoekers van Wageningen Universiteit na vergelijking van een aantal studies over klimaatveranderingen.

Uit een inventarisatie van de effecten van de hoge temperaturen en de droogte op de natuur blijkt dat zeer veel inheemse planten en dieren mogelijk negatief beïnvloed zullen worden door de huidige extreme omstandigheden. In van oorsprong al droge gebieden zijn de eerste gevolgen al zichtbaar. Vooral de beuk heeft bij aanhoudende droogte ernstig te lijden. Veel beukenbomen groeien de laatste jaren minder, terwijl hun zaailingen minder opgewassen zijn tegen de concurrentie van andere soorten. De berk vertoont tekenen van verminderde vitaliteit door bladval van vroegtijdig vergeelde bladeren. Daarnaast zijn meer dan 150 veelal ‘verborgen’ plantensoorten, die voor leken niet direct herkenbaar zijn, slecht bestand tegen de droogte. Boomsoorten die beter gedijen bij hoge temperaturen kunnen zich daarentegen gaan uitbreiden. Voorbeelden zijn de walnoot, tamme kastanje, esdoorn, plataan en zomerlinde.

Tientallen vogelsoorten waaronder eendensoorten zoals de zomer- en wintertaling, hoenders, zoals korhoen en patrijs, maar ook zangvogels als rietzanger en grote karekiet dreigen een veer te moeten laten. Verder zullen muizensoorten als de zeldzame noordse woelmuis door biotoopvernietiging en de waterspitsmuis door concurrentie van de bosspitsmuis terrein verliezen.

Voor zandhagedissen heeft de verdroging een nadelig effect op de ei-ontwikkeling. In langdurig droge zomers zoals nu is het percentage eieren dat uitkomt zeer laag omdat de eieren een zekere vochtigheid nodig hebben. Voor sommige libellen- en vlindersoorten zoals de zuidelijke keizerlibel of de rouwmantel zijn de extreme omstandigheden gunstig, terwijl andere soorten zoals de bosbeekjuffer en de heivlinder nadelen ondervinden, doordat leefgebieden voor larven uitdrogen en onvoldoende nectar en voedselplanten beschikbaar zijn.

Ook in het water heeft het leven het niet altijd gemakkelijk. Vissen zijn beperkt tolerant voor hoge watertemperaturen. Haring en de gestippelde alver komen al boven de 22 graden in de problemen. In het kustwater zullen echter veel zuidelijke krabben en garnalen waaronder de blauwpootzwemkrab en de teennagelkrab van de warmte profiteren.

Het Nederlandse landschap zal bij aanhoudende droogte geleidelijke veranderingen ondergaan. Bloemrijke graslanden en heidevelden in duinvalleien zullen dichtgroeien, terwijl duinriet en grote zoogdieren als het ree hun areaal zullen uitbreiden. Zo ook zal het reeds dominante pijpenstrootje op de natte heide zich samen met huisjesslakken verder uitbreiden, terwijl de dopheide vanwege de droogte niet tot kieming komt en kenmerkende soorten als klokjesgentianen, parnassia en eenjarig wollegras het veld ruimen.

Buien

De heersende droogte is dusdanig dat een enkele bui het neerslagtekort - dat inmiddels plaatselijk is opgelopen tot 280 mm - niet teniet kan doen, vooral omdat er heel veel soorten getroffen zijn. Deze natuurlijke droogte komt bovenop de reeds jaren geconstateerde algemene verdroging in Nederland die meer het gevolg is van wateronttrekking en grondwaterstandverlaging door menselijk ingrijpen. Zorgwekkend zijn de recente scenario’s voor klimaatverandering in Nederland die een verdere stijging van de zomertemperatuur en mogelijk een afname van de hoeveelheid neerslag in de zomer voorspellen. De grote veranderingen die zich de afgelopen jaren in de Nederlandse natuur door de opwarming hebben voorgedaan zullen mede door de huidige extreme weersomstandigheden verder doorzetten.

Bron: www.wau.nl

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Log in om een reactie te plaatsen