MijnTuin.org
Wil je gepersonaliseerde informatie ontvangen over jouw tuin?
Heb je reeds een MijnTuin.org account? Aanmelden
Registreer je nu gratis!

Juni compostmaand

756 x gelezen
Eddy G. door Eddy Geers Volg Eddy G.

Juni compostmaand 2007


Wriemelende diertjes in het compostvat

Sinds vier jaar staat de maand juni in het teken van thuiscomposteren. In deze maand organiseren de compostmeesters samen met de gemeente en / of het intergemeentelijke samenwerkingsverband demonstraties, workshops, uiteenzettingen en tentoonstellingen rond composteren. Dit jaar staan de wriemelende beestjes die je bij het composteren van dienst zijn centraal. 

Composteren is immers geen mensenwerk. Ontelbare beestjes zetten het keuken- en tuinafval om in humusrijke compost. Je bepaalt de kwaliteit van het proces én van het eindproduct door je “medewerkers” onder goede omstandigheden te laten werken. Je geeft de compostorganismen waar ze nood aan hebben: voedsel, vocht en zuurstof. Eerst zetten vooral bacteriën en schimmels zich aan het werk. Dit veroorzaakt een temperatuurstijging. Naarmate de temperatuur daalt, verschijnen er meer soorten, zoals de compostwormen, pissebedden, mijten, springstaarten en miljoenpoten. Deze vormen op hun beurt de voedselbron voor de duizendpoten, kevers en spinnen.

Wat zijn compostmeesters? Dit zijn vrijwilligers die door Vlaco vzw zijn opgeleid tot specialisten in het composteren. Zij beantwoorden al je vragen en laten je de wereld van de compostbeestjes kennen.

Win een compostvat Net zoals vorig jaar is er weer heel wat te winnen; wel 1000 compostvaten worden verloot in Vlaanderen! Ga naar een activiteit in je gemeente, vraag naar het krasbiljet, los de schiftingsvraag op en wie weet win jij wel zo'n fantastisch compostvat! Bovendien krijgen de eerste 50 bezoekers een zakje compost cadeau!

Meer info over de activiteiten kan je bekijken door op het logo hiernaast te klikken.


• Composteren kun je leren
Hoe begin ik eraan? Afhankelijk van de grootte van je tuin, kies je een systeem van thuiscomposteren. (zie ook misverstand 2, “Mijn tuin is te klein”)

Zoek voor je compostproject in je tuin een plekje met een onverharde ondergrond, dat enkele uren (ochtend)zon krijgt. Plaats het compostvat op een zevental betonnen trottoirtegels waartussen je enkele centimeters ruimte laat. Leg onderaan op de bodemplaat van het vat een dikke laag luchtig materiaal: houtsnippers, fijne takjes, houterige stengels van vaste planten, dennennaalden, …

Nu kun je beginnen met de verwerking van je tuin- en keukenresten.

Enkele vuistregels:

-Zorg voor een goede afwisseling van 'bruin' en 'groen' materiaal: groen materiaal heeft weinig structuur, maar een hoog vochtgehalte (vb. gras en groenteresten); bruin materiaal is droog en stug, maar zorgt voor structuur (vb. stro, houtsnippers).

clip_image001(4).jpg

-Vermijd grote hoeveelheden van eenzelfde materiaal. Snij grof materiaal (vb. koolstronken, preibladeren, volledige uien en uitgeperste, halve sinaasappels) in kleinere stukken.

-Gebruik wekelijks de beluchtingsstok in het compostvat. Prik hem op een vijftal plaatsen in het composterend materiaal, draai een kwartslag en trek hem weer naar boven. Zo maak je schouwen waardoor de lucht bij de zuurstofminnende compostorganismen komt.

-Zorg voor voldoende vocht en zuurstof, maar laat het composterend materiaal niet te nat worden. Je kan het vochtgehalte heel makkelijk controleren: neem een handvol halfverteerde compost en pers het samen in je hand. Kan je er helemaal geen vocht uitknijpen dan is het materiaal te droog. In dat geval moet je de compost bevochtigen. Kruipt de compost tijdens het samendrukken als een platte brij tussen je vingers, dan is het materiaal veel te vochtig. Je kan dan best wat structuurmateriaal toevoegen. Zie je wat vocht tussen je vingers verschijnen maar behoudt de compost nadien zijn luchtige structuur, dan is de vochtigheid optimaal.

Als het vat bijna vol is, moet je het ‘omzetten’. Verwijder de romp van het vat en leg het deel van de compost waarin nog veel wormen actief zijn, opzij met een riek. Verteerde compost kun je meteen gebruiken. Het resterende materiaal meng je grondig dooreen en breng je opnieuw in het vat. Vergeet niet eerst opnieuw een laag luchtig materiaal op de bodem te leggen!


Wat mag in het compostvat, wat niet? WEL in het compostvat: -   Keukenresten: aardappelschillen, groenteafval, schillen van citrusvruchten, fruitresten, notendoppen, keukenpapier, koffiedik en filterzakje, verwelkte snijbloemen.

-   Tuinafval: haagscheersel, versnipperd snoeihout, gras,  plantenresten uit moestuin, onkruid, hooi en stro, herfstbladeren, dennennaalden, kleine hoeveelheden zagemeel en houtkrullen.

NIET in het compostvat: Gekookt voedsel, brood, vet, saus en olie, vlees- en visresten, kattenbakvulling, beenderen en dierlijk afval, uitwerpselen van honden en katten, timmerhout, wegwerpluiers, stof uit de stofzuigerzak, as uit de kachel, aarde en zand, kunststof, metaal en blik. Wanneer heb je compost? In een compostvat kun je na zes tot negen maanden, dus vanaf de tweede omzetting, verteerde compost oogsten. Het proces versnelt door de compost regelmatig om te zetten.

Wanneer en hoe roep ik de hulp van de compostmeester in? In heel Vlaanderen zijn 3000 compostmeesters actief. Het zijn getrainde en gemotiveerde vrijwilligers, die op gemeentelijk niveau werken. Een compostmeester is geen ambtenaar of politieman. Het is bij wijze van spreken je buurman, die zijn ervaring en kennis over thuiscomposteren wil delen.

Een compostmeester organiseert ook lessen in scholen, informeert bezoekers op demonstratieplaatsen of op beurzen. Hij komt ook bij jou thuis een kijkje nemen, om je op weg te helpen of om je tips te geven als je compostproject niet goed draait. Meestal keert hij de inhoud van het compostvat om, zodat hij kan zien wat er hapert aan de werking van het vat. Hij kan je ook tonen hoe je het vat een tot twee keer per jaar zelf omzet.

Je vindt de contactinformatie van de compostmeester in jouw gemeente in de gemeentelijke krantjes of op de website van je gemeente. Je kunt de compostmeester ook opzoeken op de demonstratieplaats. De openingsuren kan je bij de gemeenten opvragen of vind je in de gemeentelijke informatiebronnen.

Thuiscomposteren voor starters: zes prangende vragen 1/Is mijn tuin te klein? Elk tuintype is geschikt voor compostering. Maar je moet wel het systeem zoeken dat bij jouw tuin, tuintje, binnenplaatsje of zelfs balkon past. -Voor een kleine tuin (200 tot 300 m2) kies je best een compostvat. Met zijn geperforeerde bodemplaat, donkere kleur en beluchtingsstok is het een uitstekend concept om met een minimum aan inspanning keukenresten en kleine hoeveelheden tuinafval te verwerken tot compost van goede kwaliteit. -Heb je een grotere tuin? Ga dan voor een systeem van twee of drie compostbakken, die je vooraan kunt openmaken. In de eerste bak leg je keuken- en tuinresten. Is deze bak vol, dan breng je de hele inhoud goed gemengd en verlucht over naar bak 2, en kun je bak 1 weer vullen. -Woon je op een flat of in een stadswoning met binnenplaatsje? Overweeg dan de aanschaf van een wormenbak. Dit gesloten systeem, dat bestaat uit een of meer plastic bakken met wormen, kan - zelfs binnenskamers - het keukenafval van een klein gezin verwerken. Maar opgepast: je hebt enige ervaring en kennis nodig om de wormenpopulatie in dit gesloten systeem in leven te houden.

2/ Hoe integreer ik een compostvat in mijn tuin? Een compostvat vindt zeker en vast een plaatsje in iedere tuin. Zo kan een compostvat in de schaduw van een weelderig bloeiende klimplant een verloren hoekje helemaal opfleuren. In een strakke tuin kan een haag het compostvat verhullen, terwijl het in een creatieve tuin perfect past achter een vlechtwerk van snoeihout. 3/Kun je gras composteren? Gras is erg moeilijk te composteren, maar het kan wel. Je gebruikt er best geen compostvat voor, maar een bak of een hoop. Laat het gemaaide gras enkele uren op het gazon drogen voor je het verzamelt, zo vermindert het volume. Zorg ervoor dat je genoeg bruin materiaal tussen het gras mengt, leg eventueel in de herfst een voorraad aan van herfstbladeren en dennennaalden. Grasafval kan je ook voorkomen door een mulchmaaier te gebruiken. Dit toestel verpulvert het gemaaide gras en blaast tegelijkertijd het versnipperde gras tussen de grassprieten. 4/ Wat kan ik doen met compost? Compost is een droge substantie die ruikt naar bosgrond. Oogst je een vieze, stinkende smurrie uit je compostvat, dan liep er wat fout tijdens het composteringsproces. Compost is geen meststof, maar een bodemverbeterend middel. Het geeft structuur aan je bodem en activeert het bodemleven. Compost maakt een zware bodem luchtiger, zodat water er gemakkelijker doorstroomt. In zanderige bodems houdt hij het water net beter vast. Elk grondtype heeft baat bij compost. Je kunt de compost in de groentetuin gebruiken, rond bomen aanbrengen om de wortels te beschermen, in bloembakken en de plantput van bomen of struiken vermengen, …  Verwacht geen immense hoeveelheden compost van je vat, zeker niet in het begin.

5/ Dient een compostvat alleen om de afvalberg te verminderen? Composteren betekent niet al je tuin- en keukenresten in een compostvat dumpen, het deksel sluiten en er nooit meer naar omkijken. Kwaliteitsvol composteren gaat niet alleen over de vermindering van de afvalberg, maar ook over het sluiten van de kringloop. Het is creatief zijn met afval. Want je kunt zwart goud uit die afvalberg halen.

6/ Stinkt compost? Een compostproject dat goed werkt, stinkt niet. Loopt er iets mis, dan kan jouw compostproject wel een onaangename geur verspreiden.

Enkele vuistregels: -Laat je tuin- en keukenresten niet te lang in de keukenemmer staan, gooi het meteen in het compostvat. -Zorg ervoor dat je niet te veel gras in je compostvat stopt: de ideale verhouding is een derde gras, twee derde structuurmateriaal. (zie verder) - Krijgt het compostproject wel genoeg zuurstof? Het composterend materiaal moet voldoende luchtigheid hebben. En die krijg je door de bak of het vat voldoende te beluchten en het minimum een keer per jaar om te zetten.

Meer info:  www.vlaco.be

Over composteren lees je ook alles in ons speciaal dossier!

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Log in om een reactie te plaatsen