MijnTuin.org
Wil je gepersonaliseerde informatie ontvangen over jouw tuin?
Heb je reeds een MijnTuin.org account? Aanmelden
Registreer je nu gratis!

Kolen - Rode kool

8185 x gelezen
Eddy G. door Eddy Geers Volg Eddy G.

KOLEN – RODE KOOL

geneest maagzweren en littekens van de darmslijmvliezen

Rode kool wordt met winterkost geassocieerd, hoewel ze eigenlijk dankzij het telen van verschillende rassen het hele jaar door verkrijgbaar is. Rode kool is heerlijk aan tafel, maar ze is ook een heel gezonde groente. Voor mensen met maag- en darmkwalen en last aan de luchtwegen is ze een uitstekende remedie en de bladeren kunnen goed gebruikt worden bij kneuzingen en verzweringen, ook nu nog, hoewel de Romeinen dat reeds wisten.

Een beetje geschiedenis

De wilde kool is oorspronkelijk afkomstig van het Middellandse-Zeegebied. je vindt ze nog altijd in het wild langs de Atlantische kusten en in rotsachtig gebied langs het nauw van Kales. Het is een plant met dikke, iets houterige stengels en neerliggende grotere bla­deren. Kool, ook de rode kool, wordt al duizenden jaren geteeld en was zeer geliefd bij de Romeinen en de Kelten. Kool werd vroeger de "arts van de armen" genoemd. Reeds bij de Romeinen werd deze groente als een van de belangrijkste geneesmiddelen beschouwd. Ze werd niet enkel gegeten, maar men gebruikte de gekneusde koolbladeren ook als kompres. Aanvankelijk werd ze enkel als geneesmiddel gebruikt, maar het zijn wel de Romeinen die haar op tafel brachten. Cato de Oudere beschouwde ze zelfs in de 3de eeuw voor Christus als een “kruid” dat tegen alle kwalen bescherming bood. En vol­gens Plinius, die in de eerste eeuw voor onze jaartelling leefde, is het dankzij de rode kool dat de Romeinen zonder arts hebben overleefd. Hieronymus Bock, een beroemd Duits botanicus uit de 16de eeuw, beschouwde rode kool als het beste middel bij verwondin­gen. Bij ons zou het tot de 19de eeuw duren eer ze volop in de keuken werd gebruikt.

Gezond voor spijsvertering en luchtwegen

Rode kool bevat vitamine A, B, C (de koolraap heeft ook vitamine D en E), kalk, kalium, ijzer, koper, arseen, lood, zwavel, fosfor, magnesium, cellulose en chlorofyl. Ze is boven­dien arm aan vetten. Voor sommigen is ze wat moeilijker verteerbaar.

Rode kool heeft een hoge voedingswaarde. Ze brengt evenwicht in het zenuwstelsel. Door het gehalte aan biologisch absorbeerbaar en niet giftig arsenicum geeft ze eetlust, levenskracht, gewichtstoename, verbetert de gelaatskleur en past bij groeizwakte en is gunstig voor tbc-lijders.

De zwavel bestrijdt een te felle werking van de talgklieren in de huid, verantwoordelijk voor eczeem in het haar en op het gelaat. Kalium stimuleert de darmwerking en ontsmet de ingewanden, terwijl cellulose gunstig is voor de bloedsomloop en gezonde darmen. De verbinding van calcium en fosfor is uitstekend voor het skelet.

Koolsap bevat actieve betaïnen, die de werkzaamheid van de levercellen stimuleren, en dus beschermen tegen lever- en galkwalen. Rode kool geneest maagzweren en littekens van de darm­slijmvliezen. Ze bedaart keelontsteking. Ze helpt bij oedemen aan de knie. Hoofdpijn verdwijnt, terwijl ze ook uitstekend is voor zwakke kinderen.

Het sap van de rode kool is een remedie tegen longaandoeningen en heesheid en het bevat wormafdrijvende eigenschappen.

Alle koolsoorten, maar vooral ook rode kool en ook wel witte kool, hebben het voordeel de darm­werking te regelen: vetten verteren beter. Rode kool is ook nuttig bij reuma, jicht, verstopping. Als je een koolblad laat trekken in rode wijn, is dat een uitstekende kalme­rende drank.

Rode kool is aanbevolen voor kinderen in de groei periode en ze mag ook door suiker­zieken worden gebruikt.


 

Planten en oogsten

Zowel witte, rode, als groene kool zijn het hele jaar door in ruime mate verkrijgbaar. Hoofdseizoen van deze kolen is de winterperiode. Rode kool wordt op dezelfde manier als witte kool geteeld, verlangt wel een zwaardere grond en is eigenlijk nog langer houdbaar.

Kool heeft verschillende rassen en daardoor krijg je het voordeel dat je het hele jaar door kan oogsten. Snelgroeiende zomerkool wordt in het voorjaar gezaaid en traag groeien­de herfst- en winterkool aan het eind van de lente.

Zaaien: kool wordt gezaaid op een zaaibed en als de plantjes opgeschoten zijn, uitge­plant op een zonnige luchtige standplaats. Natuurmest is best, maar niet vlak voor het planten. Mest moet verschillende maanden de tijd hebben te verteren en zich in de grond te mengen. Als je rode kool als snijgroente wil gebruiken, mag je ze dichter bij elkaar zetten, maar wil je de kool laten volgroeien, dan moeten ze 40 cm uit elkaar staan.

Plagen: de koolvlieg is een bedreiging. Daarom moet je na de oogst alle stronken meteen verwijderen en verbranden. Ook na het oogsten de tuin meteen omspitten. Vruchtwisseling is van belang. je kan de aantasting beperken door regelmatig te wieden en tuinafval altijd op te ruimen.

Ideaal om te bewaren

Deze kool soort wordt ook stapel groente genoemd, omdat deze wintergroenten worden opgeslagen in koolschuren, waarin ventilatie, temperatuur en vochtigheid nauwkeurig geregeld worden.

je zou rode kool zelf gemakkelijk kunnen bewaren door haar (weliswaar aan de stronk) op te hangen in een koele, luchtige ruimte. Maandenlang blijft het kooltje dan levend bewaard. Bij de inkoop Iet je op de vastheid en het glanzende donkerrode buitenkant je waar gerust wat mooie blauwwitte dauw op mag zitten.

Grootmoeders tip van Winiefred

Bij het schoonmaken verwijder je de buitenste bladeren en een deel van de stronk. Dan wordt de kool doormidden gesneden en vervolgens geschaafd of geraspt. Deze pankla­re kool zet je op met een bodempje water en een snufje zout. Vlug aan de kook bren­gen en in circa 1/2 uur gaar koken, onder af en toe omleggen. Als smaakverbeteraartje voeg je een paar kruidnagels toe en gedurende de laatste 10 minuten een geraspte appel met wat suiker. Ook een scheutje azijn kan de smaak doen uitkomen. Op het laatst giet je het vocht af en voeg je een flinke klont boter toe die er lekker doorheen gemengd moet worden. Rauwe, zeer fijn geschaafde kool kan een smakelijke afwisseling vormen van de wintersalades. Vooral ook bij wildschotels past een zorgvuldig klaargemaakte gestoof­de rode kool als groente uitstekend.

Praktisch

Gekookt is rode kool vrij moeilijk te verteren. Om ze beter verteerbaar te maken, kan je het kookwater een paar keer verversen  of voeg je een snuifje natriumbicarbonaat bij het kookvocht. De rode kleur varieert naar paars in een alkalisch milieu en wordt roder in een zuur milieu (azijn). Koop liever geen rode kool met verwelkte buitenbladeren. In huis kan je hele kolen wekenlang bewaren op een koele en donkere plek. Gebruik een lang scherp mes om de kool schoon te maken. Rauw te gebruiken in salades. Garen in een microgolfoven van 700 W voor 1/2 kg met 2 tot 3 eetl. water gedurende 6 tot 8 minuten. Kolen zijn oogstrijp als het hart goed vast is. je mag enkel bij droog weer oog­sten. De kolen worden van de stronken gesneden. De plaats waar je de kool bewaart, moet koel, donker en vorstvrij zijn. Als de ruimte te veel licht heeft, kunnen kolen bar­sten. Is ze te vochtig, dan kunnen ze gaan rotten.


 

Winiefred weet raad

Rode kool is wel gezond, maar toch hebben sommigen er een hekel aan; misschien wel omwille van de geur die ze bij het koken verspreidt. Dat is vlug verholpen: leg een in azijn gedrenkte doek op het deksel van de kookpan of voeg bij het kookwater een mes­puntje natriumbicarbonaat.

Recepten

Rodekoolsla

Ingrediënten:

1 rode kool, olie, azijn, mosterd, fijne kruiden (fijngehakte ui, peterselie, bieslook, dragon), peper en zout.

Bereiding:

Zoek een zachte, middelgrote rode kool uit. Verwijder de taaie, buitenste bladeren. Verdeel de kool in fijne snip­pers. Bestrooi ze met wat zout en ruim met versgemalen peper. Roer de vinaigrettesaus aan met fijne kruiden. Overgiet de sla met deze saus. Laat enkele uren op een koele plaats trekken. Dien op.

Indien je de voorkeur aan een zachtere sla geeft, kan je de fijngesnipperde kool even in kokend gezouten waterblan­cherel1. Laat onmiddellijk afkoelen en uitdruipen. Deze sla kan je, met vinaigrette overgoten, zo opdienen. Na enkele uren trekken is het aroma van de groente rijker.

Rodekoolsoep met spek en uien

Ingrediënten:

250 g rode kool, 1 ui, 2 aardappelen, 30 g boter, 2 l gevogeltebouillon, peper en zout.

Ingrediënten garnituur:

125 g gerookte spekreepjes, fijngesnipperde ui, 1 scheutje azijn.

Bereiding:

Maak de groente schoon en snijd ze in blokjes. Fruit ze in boter, samen met de randjes van de spekreepjes. Voeg de bouillon toe en laat gedurende 1 uur zachtjes koken. Proef en kruid naar smaak. Snijd de spekreepjes in stuk­jes en blancheer ze gedurende 1 minuut in kokend water. Laat ze goed uitlekken en bak ze dan in boter op samen met de fijngesnipperde ui. Deglaceer de pan met een scheutje azijn. Mix de hete soep en giet ze dan nog eens door een fijne zeef. Verdeel het spekmengsel over 4 diepe borden en vul deze verder op met soep. Warm opdienen.

Deense rode kool

Ingrediënten:

50 g reuzel, 1 kg fijngesneden rode kool, 2 dl rode wijn, 3 eetl. aalbessengelei, 15 g suiker, 1 mespunt gemalen kruidnagels, 2 dl kokend water, peper en zout.

Bereiding:

Als je geen reuzel wil gebruiken, vervang je die door boter, maar wat zelf uitgesmolten reuzel geeft aan deze rode kool samen met de andere ingrediënten wel een zeer karakteristieke smaak.

Smelt de reuzel, roer er de gesneden rode kool door en giet er het kokende water bij. Laat alles al roerend aan de kook komen en giet er vervolgens de rode wijn bij. Roer er de bessengelei door en breng op smaak met de rest van de ingrediënten. Laat de kool op een zacht vuurtje gaar sudderen in circa 30 minuten. Roer af en toe. Het resul­taat moet smeuïg, glanzend en geurig zijn en de kool past voortreffelijk bij varkenskarbonaden.

Met een vers gekookt aardappeltje een heerlijk gerecht!

 rode_kool.png

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Log in om een reactie te plaatsen