Kruidentuin Herkenrode

Kruidentuin Herkenrode

Op de abdijsite Herkenrode werd in juni 2006 een 2 hectare grote kruidentuin, gelegen naast de tiendschuur, geopend.

Een abdijtuin of een reproductie ervan zou het op Herkenrode niet worden. Dat stond van meet af aan vast. Wel een hedendaags kruidenpark. Exclusiviteit en originaliteit, recrea­tieve en educatieve attractiviteit voor een gevarieerd publiek van professioneel geïnter-esseerden tot eenvoudige dagjesmensen zouden de absolute troeven vormen.  

“© Erfgoed Vlaanderen, foto: Ddk"

Daarbij staat centraal het steeds opnieuw boeiende en intrigerende verhaal van de kruiden en hun gebruik door de mens van alle tijden en culturen tot op vandaag.

De kruidentuin bestaat uit twee grote delen: de hortus officinalis en de campus officinalis. In beide tuindelen zijn telkens ongeveer 225 verschillende kruiden en kruidachtige planten terug te vinden, 450 in totaal dus. Het geheel wordt omgeven door grachten, die aan de binnenzijde afgeboord zijn met een berm van graskussens. Van hieruit kan niet alleen de mooie tuin, maar ook de indrukwekkende omgeving bewonderd worden.

Nooit te oud om te leren De hortus officinalis bestaat uit twaalf afzonderlijke tuinkamers, die gestileerde voorstel­lingen zijn van het gevarieerde Demerlandschap. Via openingen in een lange, op termijn met haagbeuk overwelfde wandelgang van bijna 200 meter wandelt de bezoeker van ka­mer tot kamer. Elke kamer heeft haar eigen kenmerkende structuur met wandelpaden in kleischelpenkalk, grind of grindgazon, natuursteen of klinkers.

Waterbekkens en fonteinen verhogen de rustige sfeer. Volgens het alfabet zijn de families van geneeskrachtige plan­ten als in een boek over de twaalf kamers verdeeld. Aan de rand van de tuinkamers in de middengang werden buxussen geplant. Eens volgroeid zullen ze vormgesnoeid worden en dan prachtige, indrukwekkende massieven vormen: een kubus of zuil, een kegel of balk, een bol, … Ze zullen mee de identiteit en de herkenbaarheid van elke kamer bepalen.

“© Erfgoed Vlaanderen, foto: Ddk"

Tuinen om te gebruiken Het tweede deel van de tuin bestaat uit de campus officinalis, de gebruikstuinen. Hier staan de planten steeds gegroepeerd volgensgebruik: verfkruiden, groenten, keukenkrui­den…

Nadenken over kruiden Bij de gebruikstuinen zijn informatiekiosken opgesteld. Zij belichten de historische ach­tergrond, leggen de link tussen kruiden en het religieus gedachtegoed en doen nadenken over hedendaagse ideeën in verband met kruiden en welzijn. 

De kiosk ‘medicijnkast’ belicht de geneeskunde. In alle abdijen was het verbouwen van geneeskrachtige kruiden en het verplegen van zieken een christelijke plicht. Volgens de Oude Grieken was de wereld samengesteld uit vier elementen: aarde, lucht, vuur en water. Deze elementen werden geassocieerd met de vier seizoenen, vier lichaamssappen en vier temperamenten. In ieder mens overheerst één element en dus één temperament. Deze geneeskundige invalshoek was – samen met het bidden tot God - de aanpak om te genezen. 

De kiosk ‘paradijs’ gaat over innerlijke beleving van welzijn. Spreuken en begrippen verwijzen naar zich goed voelen, zich verzorgen en daarmee ook het innerlijke verzorgen. Het christendom gebruikt het begrip paradijs ook voor de plaats, waar iemand na zijn dood naar toe gaat, een plaats waar God is. Het eerste en laatste bijbelboek noemen het paradijs de plek waar de ‘boom des levens’ staat. 

In de kiosk ‘abdijkeuken’ ruik je de verschillende geuren van de kruiden die in de vroe­gere abdijkeuken en ook nu nog gebruikt worden om de spijzen op smaak te brengen. De kloosterkeuken legde de basis van de Europese eetcultuur. 

De vierde kiosk is een ode aan Hildegard von Bingen (1098-1179), non, mystica en kruidkundige. Zij schreef vele werken over kruiden en muziek. Zo schreef zij o.m. het boek ‘Physica sive subtilitatum diversarum naturarum creaturarum’. De Duiste plantennamen uit dit boek behoren tot de oudst bekende. 

Bij de kiosken zijn steeds tafels en banken geplaatst om groepen toe te laten workshops te organiseren over allerlei kruidenthema’s of waar buitenklassen kunnen gegeven worden.

Vanuit zovele invalshoeken zal de beleveniswaarde van de kruidentuin van Herkenrode meegroeien, over de jaren en de seizoenen heen. Hij zal zo een merkwaardige “giardino secreto” vormen, zoals de ontwerper van het tuinencomplex, Chris Vermander, het uit­drukte. Tuinen waar je naar terugkomt, omdat je nog niet al hun geheimen hebt ontsluierd of er nog andere vermoedt …

Ontwerp kruidentuin : Buro Voor Vrije Ruimte Chris Vermander Visserij 106 - 9000 Gent - T 09 225 56 65 Realisatie kruidentuin : Slegers nv Tipstraat 140 - 3740 Beverst-Bilzen – T 011 35 03 10 Praktische informatie Openingsuren : - 1 april tot 31 oktober - van 10.00u tot 18.00u - elke dag behalve maandag Toegangsprijs :- € 4,00 / € 3,00

Info: Abdijsite HerkenrodeHerkenrodeabdij 4 – 3511 Hasselt T 011 33 43 70 – F 011 33 46 45 info@abdijsiteherlenrode.be