Siergrassen een elegant rustpunt in de tuin

De Nederlandse vasteplantenkwekers hebben de groep siergrassen gekozen tot Vaste Plant van het Jaar 2009. Siergrassen zijn dan ook helemaal in. Het zijn ware blikvangers in de tuin met hun vaak lange, buigzame blad en hun fraaie bloeiwijzen, die soms heel ijl zijn en bij andere soorten weer fors omhoog steken. Siergrassen lenen zich voor prachtige combinaties met bloeiende en bladplanten, maar hebben ook als solitair grote sierwaarde. 

De grassenfamilie is een gigantische plantenfamilie van maar liefst zo’n 8.000 soorten. Ze zijn in tal van hoogtes, vormen en kleuren te verkrijgen en ze verfraaien de tuin op het moment waarop de meeste heesters en vaste planten al over hun top heen zijn. De enorme verscheidenheid maakt ze geschikt voor allerlei verschillende plaatsen en toepassingen in de tuin. Bijvoorbeeld: laagblijvende soorten voorin een bloemenborder of langs een pad en hoge polvormende grassen als solitair en blikvanger. Ze zijn prachtig langs de vijver en komen treffend tot hun recht in Oosterse tuinen. Bedenk daarbij ook dat bamboe eveneens tot de categorie siergrassen mag worden gerekend en uitstekend met andere siergrassen combineert. Voor elke grondsoort en voor elke situatie is er dan ook wel een siergras te vinden.

Om een paar soorten als voorbeeld te noemen: Calamagrostis (struisriet), Carex (zegge), Cortaderia selloana (pampasgras), Festuca (zwenkgras), Hakonechloa, Imperata cylindrica, Miscanthus sinensis (Chinees riet), Molinia caerulea (pijpestrootje), Pennisetum (lampepoetsersgras) en Stipa tenuissima.  

Sommige grassen zijn ook in de winter groenblijvend zoals bijvoorbeeld Carex (zegge), Festuca (zwenkgras), Helictotrichon (sierhaver) en Luzula (grote veldbies). Voor een tuin die vooral in de schaduw ligt en dus vochtige grond heeft, is vooral de zegge (Carex) heel geschikt; van de heel kleine Carex berggrenii, die 15 cmhoog wordt en bruin blad heeft, tot de100 cmhoge hangende zegge (Carex pendula) die lange stengels heeft met verticaal hangende bloempluimen. Een leuk, kleinblijvend grasje met een vrijwel zwarte kleur is Ophiopogon planiscapus ‘Niger’. Ook als bodembedekker voldoet siergras uitstekend, denk daarbij aan bijvoorbeeld de bontbladige zegge Carex morrowii ‘Variegata’ en het zwenkgras Festuca scoparia, dat een dicht tapijt maakt. 

Ook op het terras

Siergrassen vormen een natuurlijk rustpunt in de tuin, en ook in een sierpot op het terras of balkon komen ze fraai tot hun recht. Voor dat laatste doel zijn er dan ook tal van kleinere soorten. Rechtopgaande grassen staan prachtig in ronde potten; overhangende grassen komen beter tot hun recht in hoge, rechte potten. Op het terras komen siergrassen als solitair heel mooi uit, maar ook op deze plek kunnen ze in groepjes worden toegepast.

Als ze voldoende voeding en water krijgen en geplant worden in goede kwaliteit potgrond, doen de meeste siergrassen het uitstekend in een sierpot. Zorg wel voor een goede drainage.  In de winter hebben de siergrassen nog een extra sierwaarde.  Vooral berijpt tijdens mistige ochtenden of de toppen bekleedt met sneeuw bieden ze een prachtig beeld. En als de grassen verdorren en een mooie goudbruine kleur krijgen en de pluimen nog sierlijk op de stevige stengels staan geeft ook dat een prachtige aanblik. Groenblijvende soorten bieden de tuin juist door hun kleur een fraai accent. Prachtige wintersilhouetten hebben ondermeer Calamagrostis x acutiflora ‘Karl Foerster’, Calamagrostis brachytricha, Deschampsia cespitosa, Miscanthus, Molinia caerulea, Panicum virgatum en Pennisetum alopecuroides. 

Polvormend

De meeste soorten siergras zijn polvormend maar er zijn ook wel wat woekerende soorten, waarbij wortelbegrenzers noodzakelijk zijn. Siergrassen zijn duurzaam en vergen weinig onderhoud en passen daarom ook uitstekend in de moderne tuin. Zij geven het tuinbeeld ook in de winter een heel bijzonder accent. 

Siergrassen zijn makkelijk in onderhoud. De meeste gecultiveerde soorten vormen namelijk mooie pollen, die makkelijk in bedwang kunnen worden gehouden door ze in het voorjaar op maat af te steken of te scheuren. Eenmaal aangeslagen vragen siergrassen bijzonder weinig aandacht. Bij het toepassen van bamboe, behalve Fargesia, moet de last van woekerende wortels worden voorkomen door het gebruik van wortelbegrenzers.

De meeste siergrassen sterven af in de winter. Deze kunnen dan in het vroege voorjaar tot 10 cmboven de grond worden teruggeknipt. Ze hebben dan nog een buffertje tegen de late nachtvorst. Wacht er niet te lang mee omdat anders de nieuwe groeipunten worden beschadigd. Bladhoudende siergrassen hoeven nauwelijks te worden gesnoeid. In het voorjaar uitsluitend wat afgestorven stengels verwijderen. Bamboe bij voorkeur niet snoeien. Mocht het nodig zijn doe het dan ook in een keer flink, tot10 cmboven de grond.