Wortelziektes bij planten

Het wegkwijnen van sierplanten, met kort daarop volgend het afsterven van de volledige plant, komt steeds vaker voor in onze tuinen. Wanneer er bovengronds geen aantastingen van insecten of andere plantenbeschadigers waarneembaar zijn, ligt de oorzaak dikwijls in of bij het wortelgestel. Onmiddellijk de vinger wijzen naar bodemschimmels kan evenwel een te snelle diagnose zijn. Ook langdurige wateroverlast kan nefaste gevolgen hebben voor het wortelgestel. Daardoor komen namelijk de bodemporiën vol met water te staan.

Wortelverstikking en afsterven zijn de gekende gevolgen. Een plant heeft nu eenmaal ook lucht nodig in de bodem. En eens de wortels niet meer functioneren, is de hele plant verloren. Hij kwijnt weg met afsterven als gevolg. Overlast door water of bodemverdichting zijn echter niet de enig mogelijke oorzaken. In deze situaties kunnen we gaan denken aan bodemschimmels die de plantenwortels aantasten. Hierdoor kan de plantenwortel zijn normale taken, met name de opname van water en voedingselementen, niet meer uitvoeren. Wortelschimmels groeien gestaag verder waardoor het wortelgestel beetje bij beetje verder afsterft. Dat is merkbaar aan het kwijnen van de plant bovengronds. Een doffe, vale verkleuring is vlot waarneembaar. Eens het hele wortelgestel is aangetast sterft de plant volledig af. Welke parasitaire schimmels deze wortelsterfte veroorzaken is niet altijd bekend, maar frequent gaat het om Phytophthora spp.  Denken we maar aan houtachtige planten zoals Chamaecyparis, Cupressocyparis x leylandii, Erica, Taxus, Rhododendron, Juniperus, ... Bij het minste vermoeden dat deze wortelziekte voorkomt, kan men de plant aangieten met het product PROPELLER.

Dit fungicide tegen wortelziekten is systemisch, wat wil zeggen dat het in de plant wordt opgenomen via de nog gezonde wortels en wordt getransporteerd naar de plaats waar de schimmelziekte woekert. Voorwaarde is natuurlijk dat het wortelgestel nog grotendeels gezond is, zoniet is actieve opname van PROPELLER onmogelijk. Meestal wordt de aantasting pas opgemerkt als het reeds veel te laat is en de transportkanalen in de plant hopeloos aangetast zijn. De enige remedie is dan de plant verwijderen en de nieuwe aanplant op die plaats preventief met PROPELLER te behandelen. Een dosis van 15 ml per m² bodemoppervlak is voldoende. Zeer belangrijk hierbij is om tot 2 liter gietwater per m² bodemoppervlak te gaan. Enkel op deze manier komt PROPELLER in voldoende mate ter hoogte van de plantenwortels in de bovenste grondlaag. Vergeet niet de naburige gezonde planten eveneens met PROPELLER aan te gieten. Een herhaling na 30 dagen kan het succes van uw inspanning nog meer belonen!

De extra kracht van PROPELLER is dat dit middel ook andere schadelijke bodemschimmels aanpakt, zoals Phytium. Sommige kamerplanten zoals orchideeën hebben eveneens wel eens last van deze schimmel. Hun luchtwortels vertonen dan symptomen van wortelsterfte. Ook vele andere plantensoorten zijn gevoelig aan deze schimmelziekte, vooral in hun jeugdgroei. Het is daarom interessant om zaai- en stekbakjes van uw kostbare planten preventief te behandelen met PROPELLER om uitval door Phytium en/of Phytophthora te voorkomen.

Andere bodemschimmels die voor verwelking en afsterven van sierplanten kunnen zorgen zijn o.a. Verticillium en Fusarium schimmels. Bekende voorbeelden van afdoding door deze wortelziekten zijn de verwelkingsziekte bij Clematis (meestal waarneembaar bij de bloei), takverwelking bij de trompetboom Catalpa (waarneembaar vanaf augustus) .. Een preventieve behandeling op deze  planten in het voorjaar helpt dit te voorkomen. Verder zijn ook beuk, linde, Campanula, ...gevoelig aan Verticillium spp.

De schimmel Fusarium geeft dan weer problemen door verwelking en afsterving bij lavendel, Caryopteris, brem, Buxus, ...

De bodemschimmels Verticillium en Fusarium worden bestreden met een ander product, SPORGON. Door aan te gieten met 20 gram SPORGON per m² bodemoppervlak kan uitbreiding van ziekten voorkomen worden. Zeer belangrijk hierbij is om tot 2 liter gietwater per m² bodemoppervlak te gaan. Op deze manier dringt SPORGON in voldoende mate door ter hoogte van de plantenwortels in de bovenste grondlaag.

Auteur: Ir. Koen Linskens maart 2006