MijnTuin.org
Wil je gepersonaliseerde informatie ontvangen over jouw tuin?
Heb je reeds een MijnTuin.org account? Aanmelden
Registreer je nu gratis!
Foto: Boerenkool +

Groeit in 2139 tuinen

Latijnse naam
Brassica oleracea var. acephala subvar. laciniata
Andere benamingen
krulkool, krolkool
Hoogte
1 - 50 cm
Winterhard
Ja
Licht
Zon
Planten tags

Algemene omschrijving

Boerenkool of krulkool wordt soms ook groene bladerkool genoemd. Deze kool staat van alle koolsoorten het dichtst bij de wilde kool, samen met de aanverwante voederkolen voor veevoeding. Boerenkool is al 2.000 jaar bekend en momenteel in Nederland een alom gekende wintergroente. In België is de belangstelling gering. Nochtans past boerenkool volledig in het kraam van de ecologische tuinier: het is een gemakkelijke teelt, die niet gauw ziek wordt en bovendien zeer winterhard is. Ze verdraagt tot -15°C en levert verse groenten in volle winterperiode. Men eet het blad, al dan niet met de bladsteel, in stamppot en andere winterse bereidingen. De smaak is het best zodra er wat vorst over de kolen is gegaan. Wat mineralen en vitaminen betreft, is het een zeer voedzame groente, waar ook kippen en konijnen dol op zijn.

1. Plant

De gewone of struikboerenkool bestaat uit een dikke stam met grote, sterk ingesneden bladeren. Het blad is dik en vlezig, heeft een dikke waslaag en een typisch gekroesde bladrand. De jonge bladeren zijn minder gekroesd. Bovenaan staan de bladeren dichter bijeen in een rozet. Van een gesloten kop is geen sprake. De bladeren worden, van onderaan te beginnen, afzonderlijk geplukt. Er zijn hoge soorten (90-150 cm) die het best tegen de vorst kunnen. Met halfhoge soorten worden planten tussen 40 en 80 cm bedoeld.
Een minder gekende soort is de lage, maai- of dwergboerenkool. Die vormt geen stam, maar vlak bij de grond een rozet van opstaande bladeren. Die worden afgemaaid vlak boven het hart. Dat kan, anders dan bij hoge boerenkool, machinaal gebeuren.

2. Teeltwijzen

Bij de herfstteelt valt de oogst vóór de winter. Echte herfstrassen kunnen immers maar enkele graden vorst verdragen. De plantafstanden zijn iets ruimer dan voor de winterteelt.
De winterteelt wordt het meest beoefend. Je zaait in juni op een zaaibed en plant uit tot uiterlijk half augustus. De planten hernemen gemakkelijk hun groei. Hoe later er gezaaid wordt, hoe kleiner de opbrengst uitvalt. Winterrassen verdragen vorst tot ongeveer -15°C. Bij zeer strenge vorst, vooral zonder sneeuw, kunnen de bladeren toch nog geel of bruin worden. De hoogste en grofst gekroesde rassen kunnen het best tegen de vorst.
Boerenkool kan je ook ter plaatse zaaien met 6-7 zaden per lopende meter. Later dun je uit.
Dwergboerenkool zaai je in juni op 25 x 20 cm en oogst je van september tot november.
Als teeltzorgen hoeft er niets anders te gebeuren dan schoffelen.

3. Rassen

Voor de herfstteelt is er Westlandse Herfst, voor de winterteelt Westlandse Winter als basisras
Een aantal andere zaadvaste rassen zijn moeilijker te klasseren, omdat men er zelden bij vermeldt of ze geschikt zijn voor herfst- en/of winterteelt. Halfhoge Groen Gekrulde is geschikt voor herfst en winter. Onthoud echter dit: een echt winterras is donkerder groen dan een herfstras, is in de herfst minder gekroesd en begint pas na de herfst echt goed te kroezen. Echte winterrassen zijn meestal hoog.
Hybride Winterbor is geschikt voor winterteelt. Redbor is een rode boerenkool.
Van dwergboerenkool is Lage Groene Fijngekrulde het bekendste ras.

4. Standplaats

Boerenkool stelt op alle vlakken heel wat minder eisen aan de grond dan de andere koolsoorten. Ze groeit ook op lichte grond en kan een iets lagere pH verdragen. De voedingsbehoefte van boerenkool ligt iets lager dan bij de doorsnee koolsoort. De bemesting zou eventueel iets lager mogen liggen dan voor de andere kolen. Op gronden die in de winter erg nat zijn, plant je het best op bedden. Boerenkool komt meestal als nateelt na spinazie, vroege aardappelen of vroege wortelen.

5. Oogst en bewaring

Je breekt het volgroeide blad van de stam, te beginnen met het onderste blad dat immers het snelst verslijt. Zo pluk je verder naar behoefte. Op de plaatsen waar het blad van de stam geplukt is, groeien nieuwe, kleinere blaadjes die ook te oogsten zijn. Op het einde van het seizoen oogst men ook de kop. Als de planten na de winter doorschieten, worden de bladeren bitter.
Boerenkool bewaar je ter plaatse op het land.

Uit: Handboek Ecologisch Tuinieren, Velt

Berichten over deze plant

  • Eco t.Eco t.
    De laatste dag om te klagen over het rotweer. Morgen begint de zomer écht! :-)
    Dinsdag 5 Juli 2016 om 15:27  •  Boerenkool (Brassica oleracea var. acephala subvar. laciniata), Boon (algemeen) (Phaseolus vulgaris), Courgette (Cucurbita pepo), ...
    •  Bekijk alle 5 reacties »
    • Gijsbertus T. Gijsbertus T. even een algemeen vraagje, klopt het dat sperzieboonplanten bijna geen water nodig hebben, ik hoorde laatst van iemand die beweerde dat ze niet besproeit hoeven te worden, en nauwelijks water nodig … Lees verder »
      Vrijdag 20 Juli 2018 om 10:45
    • Eco t. Eco t. Als ze vruchten hebben hebben ze wel veel water nodig.
      Zondag 12 Augustus 2018 om 22:13
  • Eco t.Eco t.
    Straks begint de wintermaand. Dan kan je buitenshuis niet zoveel meer genieten van je tuin. Het tuingenieten begint nu binnenshuis. Ik verlang al naar alle wintergerechten met koolbereidingen! mijn lievelingskool is spruitkool. En wat is het bij jullie?
    Vrijdag 30 November 2012 om 14:46  •  Boerenkool (Brassica oleracea var. acephala subvar. laciniata), Broccoli (Brassica oleracea var. botrytis subvar. cymosa), Spruitkool (Brassica oleracea var. gemmifera)
  • Eddy V.Eddy V. voegde een foto toe aan Boerenkool (Brassica oleracea var. acephala subvar. laciniata)
    Foto: Boerenkool
    Dinsdag 9 Augustus 2011 om 13:50
  • Eco t.Eco t.
    Mijn boerenkool en spruitkool die ik eind juni uitplantte doen het goed. Door het herfstige zomerweer mag je al aan je wintergroenten denk, nietwaar. ;-) Met het vochtige weer is er echter ook al wat onkruid opgekomen. Dat wordt straks wieden. De kruidjes zijn nog klein, dus het werk zal nog … Lees verder »
    Zaterdag 23 Juli 2011 om 12:11  •  Spruitkool (Brassica oleracea var. gemmifera), Boerenkool (Brassica oleracea var. acephala subvar. laciniata)
    •  Bekijk alle 6 reacties »
    • Franky H. Franky H. omdat ik geen flauw idee had , uitje gestoofd in beetje boter , en dan de boerenkoool erbij gestoofd. boerenkool eerst in reepjes van 1 a 2 cm breed gesneden , stengels heb ik er ook bijgedaan omdat … Lees verder »
      Maandag 25 Juli 2011 om 19:02
    • Eco t. Eco t. Klinkt goed. Verwerkt als stampppot ('stoemp') is ook heel lekker.
      Woensdag 27 Juli 2011 om 16:38
  • Sandra B.Sandra B. voegde een foto toe aan Boerenkool (Brassica oleracea var. acephala subvar. laciniata).
    Foto: Boerenkool
    Dinsdag 12 Juli 2011 om 15:48
  • Wouter C.Wouter C.
    voila zie, weer een beetje bijgeplant: witte kool, rode kool, bloemkool, nog staakbonen gezaaid en ook wortelen, stinkertjes en rode biet. En ook nog een beetje eikebladsla. Overal netjes wat delumbri korrels (niet giftig, ook niet voor vogels) erbij gedaan in het plantputje, dan hoeven wij alvast … Lees verder »
    Zondag 12 Juni 2011 om 21:32  •  Bloemkool (algemeen) (Brassica oleracea var. botrytis subvar. cauliflora), Boerenkool (Brassica oleracea var. acephala subvar. laciniata)
    •  Bekijk alle 5 reacties »
    • Joke Z. Joke Z. dag boomdokter; ik zit nog maar net op deze site, mijn (nieuwe) tuin bij mijn nieuwe huis is ook nog maar net aangelegd.
      ik ben nu allerlei wetenswaardigheden over de planten in mijn tuin ah … Lees verder »
      Zondag 2 December 2012 om 15:10
    • Kiki B. Kiki B. Delumbri en Herfosec zijn te koop bij www.pireco.nl
      Donderdag 6 December 2012 om 10:56
  • Wouter C.Wouter C.
    Wie vertelt me hoe ik de zaden oogst ve boerenkool? Ik liet mijn boerenkolen lekker doorschieten en dan worden dat prachtige planten. Met MASSA's zaden. Een "techniek" die ik al eerder toepaste. Wie oogste en/ of zaaide al eerder boerenkolen? En hoe ga ik te werk? Gewoon laten drogen? Moeten ze … Lees verder »
    Zondag 12 Juni 2011 om 10:16
    •  1 reactie
    • Kiki B. Kiki B. Het beste oogst je van de planten van vorig jaar. Als je die nog hebt. De kop er afsnijden , bamboestokken zetten om op te binden . De kool komt in bloei en vormt zaad. Zodra dit rijp is oogsten. (ze … Lees verder »
      Dinsdag 14 Juni 2011 om 10:14
  • Eco t.Eco t.
    Is er iemand al bezig met de opkweek van zijn of haar wintergroenten? Het lijkt een rare vraag omdat de lente nog bezig is, maar wintergroenten groeien traag en daarom is het late voorjaar echt wel het tijdstip waarop je wintergroenten moet zaaien. Ik heb me dit jaar beperkt tot schorseneren, … Lees verder »
    Zondag 29 Mei 2011 om 18:14  •  Boerenkool (Brassica oleracea var. acephala subvar. laciniata), Schorseneer (Scorzonera hispanica), Spruitkool (Brassica oleracea var. gemmifera)
    •  Bekijk alle 11 reacties »
    • Eco t. Eco t. Ik heb in het boek van Luc Dedeene gelezen dat zaad van schorseneer in het algemeen onregelmatig kiemt. Ik geef genoeg water en toch komt relatief weinig van de zaden uit. Heeft iemand een … Lees verder »
      Zaterdag 4 Juni 2011 om 13:50
    • Roland C. Roland C. Ik weet dat kiemen vooral afhankelijk is van drie factoren: vocht, warmte en weinig licht. Ik leg dikwijls een zwarte plastiek over versgezaaide bedden en merk dat dit veel helpt. Het zwart neemt … Lees verder »
      Zaterdag 4 Juni 2011 om 17:51