Madeliefje

Algemene omschrijving

​Eigenlijk is het beschrijven van een madeliefje het intrappen van een open deur. Iedereen kent toch wel een madeliefje?
Een madeliefje groeit in grasvelden, bermen en (begraasde) weiden, en heeft dan ook het typische voorkomen van plantjes op die groeiplaatsen: Het is een plant die betreding verdraagt, en, net zoals de meeste andere tredplanten, een platte wortelrozet vormt, waaruit een kale bloeistengel opstijgt. Een vlakke bladrozet wordt immers nauwelijks gekwetst door betreding, en bovendien, en dat geldt dan in wat hoger groeiend gras, zorgt het ervoor dat de plant in zijn onmiddelijke nabijheid de bodem vrijhoudt van andere begroeiïng. Het blad van het madeliefje is spatelvormig, en kort behaard.

De lengte van de bloeistengel kan zeer sterk variëren met de groeiplaats: op plekken waar het plantje vaak wordt belopen – dus bv in gazons of aan de bermrand langs paden, is die erg kort, nauwelijks meer dan een paar centimeters. In weiden en minder frekwent gemaaide grasvelden kan de bloeistengel tot twintig centimeter lang zijn.

Het madeliefje behoort, net als de zonnebloem en de paardebloem, tot de familie der Samengesteldbloemigen of Composieten (Asteraceae). De bloeiwijzen van deze familie bestaan niet uit één enkele bloem, maar uit een
erg groot aantal (tientallen tot honderden) buisbloempjes en/of lintbloempjes.

Het madeliefje heeft een hart van gele, vruchtbare, buisbloempjes, omringd door een krans van witte, onvruchtbare lintbloempjes die eigenlijk alleen als functie hebben de bloem in zijn geheel beter te doen opvallen voor de insecten. Deze witte lintbloemetjes zijn soms aan de uiteinden, en vooral aan de onderzijde, roodgekleurd. 
De in het wild groeiende madeliefjes hebben vaak verschillende kransen van lintbloempjes, maar nooit meer dat vijf of zes. Bij gecultiveerde vormen vind je echter vaak ‘gevuldbloemige’, waarbij dus vrijwel alle buisbloempjes zijn omgevormd tot lintbloempjes. Of je dit mooier vind of niet, dat is een kwestie van persoonlijke smaak, maar als je de insecten in je tuin ook wat gunt, dan vermijd je best de gevulde vormen.
Zoals de meeste ‘stralende’ Composieten (dwz: composieten met lintbloempjes) is het madeliefje een plant van de open ruimte. Een bloempje met zo’n open, schotelvormige bloeiwijze is niet geschikt voor een plekje in het bos: het water dat nog lang na een regenbui blijft nadruppelen zou immers voortdurend op het bloempje vallen.
In de open ruimte is zo’n bloeiwijze wel ideaal: als het regent sluiten de bloemen zich en keren zich naar de grond, om bij de minste zonnestraal terug open te gaan en zich naar de zon te richten.

Plantvoorschriften :
Heeft voedzame, niet te lichte grond nodig; de mooiste planten krijgt men op vaste, zware kleigrond. Een warme standplaats is beslist ongeschikt, daar gaat de plant steeds meer achteruit.
Te gebruiken in perken, op balkon,in bloembakken,als randbeplanting, rotstuin of tussenbeplanting.

Zaaien: In mei/ juni in een zaaibak met zaaigrond. Het fijn zaad met wat zand mengen om gemakkelijker te zaaien. Duw de aarde aan en besproei met een nevelsproeier.
Verspenen : haal een maand later de plantjes voorzichtig uit de grond en plant ze in een wachtbed op 5cm van elkaar.
Planten : zet de jonge planten in sept/okt op hun definitieve plaats op 15cm uit elkaar .