Anna Paulownaboom

Algemene omschrijving

Een beetje kennis van de Nederlandse historie is wel nodig. De Anna Paulownaboom is genoemd naar de dochter van tsaar Paul I, Anna Paulowna Romanov (1795 - 1865). Zij trouwde in 1816 koning Willem II (1792 - 1849). Willem II had maar een matige belangstelling voor staatszaken, maar onderscheidde zich als militair. Willem bemoeide zich wel met de totstandkoming van een meer liberale grondwet in 1848.

Paulownia bloeit in de voorzomer met nog maar spaarzaam blad. De bladen lopen in hoofdzaak na de bloei uit De lievelingsboom van zijn vrouw is echter nooit anders geworden.

Wie de Hermitage in Petersburg ooit heeft bezocht moet het toegeven: de Romanovs hadden smaak en oog voor mooie voorwerpen. Niet verwonderlijk dat Anna Romanov ook oog had voor bijzondere, extravagante bomen en heesters, die zo mogelijk ook een plaatsje in de tuinen van paleizen moesten krijgen. Niet dat de tuinen toegankelijk waren voor het gewone volk. Paleizen en tuinen waren er vooral om de afstand tot het volk te vergroten. Of de Paulownaboom ooit een plaatsje in een paleistuin in Nederland heeft gekregen, kan ik u niet zeggen. Een bloeiende Paulownaboom heeft wel wat koninklijks. De schitterende, paarsblauwe, trompetvormige, heerlijk aangenaam geurende bloemen verraden het zeker.

Paulownia tomentosa is de meest voorkomende soort uit het geslacht in Nederland. Paulownia is de enige boom binnen de familie van de leeuwenbekachtigen (Scrophulariaceae). Tot deze familie behoort onder andere Hebe.

De geweldig grote, klokvormige bloem De elegante bloemen in aren lijken nog het meest op die van vingerhoedskruid.

Paulownia tomentosa wordt acht tot twaalf meter hoog. Het is een snelgroeiende boom en zeker een boom die geschikt is voor een middelgrote tuin en in een parkachtige aanleg thuishoort. Buiten de opvallende bloemen trekt ook het grote blad alle aandacht. De bladen van deze boom worden tot dertig centimeter lang en vijftien centimeter breed. Ze staan paarsgewijs bij elkaar en zijn te vergelijken met die van de trompetboom. De bladeren zijn hartvormig en gaafrandig met een scherp toegespitst bladeinde. De bladeren zitten aan stelen tot wel twintig centimeter lang. De bladeren verschijnen aan het einde van de bloei. De bloemen, die in mei verschijnen, zijn dus goed zichtbaar.

Begin juni vormen zich gevleugelde zaden. De eigenlijke zaden zitten opgesloten in een oranjebruin omhulsel, een zaadhoofd. Het peervormige omhulsel heeft de grootte van een flinke koffieboon. Zaadhoofden staan in pluimvormige trossen, grotendeels boven de bladen. Naarmate de zaden rijpen wordt het omhulsel meer en meer bruin. In de laatste fase barst het omhulsel open en komen de zaden met vleugels vrij.

Snoeien
Paulownia is een boom die het van warme, droge zomers moet hebben om goed te bloeien en te groeien. De lange, warme zomer is nodig om het mergrijke weefsel in de stengels en takken te laten (af)rijpen. Die rijping is weer nodig om goed door de winter te komen. Bij strenge winters vriest nog wel eens een scheut of tak in. Dit is dan ook het eerste, dat in het voorjaar moet worden weggesnoeid. Daarnaast kunnen ook overwinterende bloemknoppen bevriezen, zodat de boom wel eens matig met bloemen is uitgerust of een jaar overslaat. Paulownia wordt soms met een harttak geleverd en soms als boom met een kroon die uit verscheidene stengels bestaat.

De aanwezigheid van een duidelijke harttak is niet beslist noodzakelijk om een mooie boom te hebben of te krijgen. Van volgroeide bomen is het alleen nodig om door vorst beschadigde delen weg te knippen. Paulownia reageert heel goed op sterke snoei en zelfs op geheel terugzetten. Alleen zal de boom in het betreffende jaar dan niet bloeien. Wie het alleen te doen is om de fantastisch grote lappen van bladen, snoeit Paulownia ieder jaar aan het begin van het voorjaar terug. Op bloeiaren moet je dan in het geheel niet rekenen.

Bron: Neerlands tuin 

Zaaihandleiding:

bij voorkeur de zaden stratificeren: een paar dagen in de koelkast bij 4 °C, zij zullen dan kiemen in minder dan 2 weken (98% kiem in 10 dagen)
zaden kunnen 2 jaar bij 4 °C worden bewaard zonder hun kiemkracht te verliezen
niet gestratificeerde zaden kiemen op ongeveer 1 maand
zaaien in lichte mix en bevochtigen
op kamertemperatuur: 20 °C
kan eveneens in de herfst buiten gezaaid worden, kieming gebeurt dan in de volgende lente
is een lichtkiemer