MijnTuin.org
Wil je gepersonaliseerde informatie ontvangen over jouw tuin?
Heb je reeds een MijnTuin.org account? Aanmelden
Registreer je nu gratis!

Woekerziekte rozetgal

Rhodococcus fascians (Corynebacterium fascians)

Gewas:
Diverse gewassen: Dahlia, Lelile
Familie:
Bacteriën

Herkenning

Op de kraag en het stengeldeel vlak daarboven komen bloemkoolachtige woekeringen voor. Hierop ontstaat een groot aantal knoppen, die soms blauwrood van kleur zijn en vaak zwakke, dunne spruiten vormen.

Bij Lelie ontstaan bij ernstige aantasting in plaats van stengeljongen bloemkoolvormige woekeringen of bolletjes met een groot aantal smalle, schubvormige orgaantjes (foto 1). Bij een minder hevige aantasting zijn de basis en het onderste deel van de buitenste schubben van de stengelbollen verdikt (foto 2). Het oppervlak van deze schubben wordt enigszins ruw en vertoont soms plooien of overlangse ribbels. Afhankelijk van de mate van aantasting vormen de geplante bollen geen of een gering aantal wortels en ontstaat geen of een minder zware spruit.

In het volgende groeiseizoen komen zwaar misvormde bolletjes niet op en gaan verloren. Minder zwaar aangetaste exemplaren vormen een kort blijvende zwakke plant met vaak opnieuw een groot aantal zieke stengelbollen. De geplante bol groeit veelal onvoldoende terwijl de buitenste schubben het ruwe oppervlak blijven houden.
Wanneer dergelijke bollen een leverbare maat bereiken en in de warme kas worden geplant, ontstaat daaruit soms een plant met een sterk verdikt ondergronds stengeldeel en abnormaal forse onderste loofbladeren. Er worden dan geen stengelwortels gevormd of deze ontstaan pas in een laat stadium. Als gevolg daarvan verdrogen de bloemknoppen in een zeer vroege fase van ontwikkeling. Veelal echter heeft de aantasting geen nadelige gevolgen voor de bloementeelt of blijven de gevolgen beperkt tot een wat schralere stand van individuele planten.

Levenswijze

Woekerziekte komt voor bij veel cultivars en soorten. De verspreiding van de bacterie vindt plaats met aangetast plantgoed en vanuit besmette grond. Er zijn aanwijzingen dat de bacterie ook via machines, fust e.d. kan worden verspreid. Ook is verspreiding met spoelwater geconstateerd. Bij de vermeerdering door lelieschubben en tijdens de daaropvolgende teelt kan de ziekte een groot probleem vormen. Bij de vermeerdering door weefselkweek gaat de ziekte niet over.

Een hoge temperatuur bevordert de vermenigvuldiging van de bacterie.De bacterie tast ook andere bol- en knolgewassen aan zoals dahlia, gladiool, Gloriosa, Muscari en Triteleia. Ook andere siergewassen zoals chrysant, geranium, Fuschia en Petunia, en groentegewassen zoals bonen, erwten, spinazie en witlof kunnen worden aangetast.

 

Maatregelen

Dahlia

  • aangetaste knollen vernietigen; alleen gezonde knollen gebruiken voor de productie van Dahliastekken;
  • voor het stekbed verse grond gebruiken.
  • aangetaste partijen als laatste verwerken;

Lelie

  • afwijkende bollen in het plantgoed en leverbaar uitzoeken en vernietigen;
  • plantgoed een warmwaterbehandeling geven van 2 uur bij 39°C (Aziatische hybriden en de meeste andere witvlezige lelies 41°C) en vervolgens ontsmetten volgens geldende adviezen;
  • een ruime vruchtwisseling aanhouden; daarbij rekening houden met andere waardplanten;
  • besmette kasgrond stomen.

Meer informatie:

Aanvullende informatie

    Foto's

     

    Ook vatbaar

    In samenwerking met groenkennisnet.nl